Libra là gì ? Libra Facebook lừa đảo có thật không

Ngày 18/6/2019, Facebook đã công bố một đồng tiền ảo có tên Libra, cho phép mạng xã hội với hàng tỷ người dùng này thực hiện các giao dịch tài chính trực tuyến. Công nghệ mới này có khả năng sẽ làm thay đổi cục diện ngành ngân hàng và vì thế nó đã trở thành chủ đề được cả thế giới quan tâm. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng Bitcoin Vietnam News tìm hiểu về đồng tiền Libra là gì và một số thông tin quan trọng cần biết.

Libra là gì ?

Theo cách giải thích của Facebook, Libra là “một cơ sở hạ tầng tài chính, tiền tệ toàn cầu” và cũng “là một loại tài sản kỹ thuật số được xây dựng dựa trên công nghệ blockchain“, thứ công nghệ tạo nên các loại tiền điện tử nổi tiếng như Bitcoin hay Ethereum.

Libra xuất phát từ phép đo lường cơ bản của người La Mã, với chữ viết tắt “lb” cho “pound” có nguồn gốc từ Libra và ký hiệu £. Ngoài ra Libra còn giống với cụm từ Libre trong tiếng Pháp, nghĩa là sự Tự Do, cùng biểu tượng cung hoàng đạo Thiên Bình tượng trưng cho cán cân công lý.

Sự khác biệt với đồng Bitcoin

Bitcoin và Libra cùng được tạo nên bởi công nghệ blockchain tuy nhiên Bitcoin được tạo ra bằng máy đào chuyên dụng và số lượng phát hành giới hạn ở mức 21 triệu đơn vị. Giá trị của Bitcoin cũng không ổn định vì có thể bị làm giá để thao túng thị trường. Điển hình như vào 2017 Bitcoin có giá lên đến 20.000 USD nhưng sau đó lại rớt xuống còn hơn 3.000 USD.

Còn giá trị của Libra gắn liền với các loại tiền do chính phủ phát hành, hay có thể nói đồng Libra được phát hành và bảo chứng bởi các loại tiền pháp định. Libra không phải là một đồng tiền để đầu cơ và chờ nó tăng giá trị gấp 100 lần. Giá trị của Libra mãi mãi xấp xỉ là 1 đô la.

Ai quản lý Libra?

Hiệp hội Libra một tổ chức phi lợi nhuận giám sát sự phát triển của Libra và có tất cả là 28 thành viên. Mỗi thành viên góp vốn ban đầu là 10 triệu USD, với quyền biểu quyết tương ứng, và nhận “cổ tức” dưới dạng lợi nhuận kiếm được từ hoạt động mua-bán Libra và tiền lãi (sau khi đã trừ đi chi phí hoạt động). Trong số các thành viên sáng lập này có cả những tổ chức tên tuổi như:

• Thanh toán: Mastercard, PayPal, PayU, Stripe, Visa
• Công nghệ và thị trường: Booking Holdings, eBay, Facebook / Calibra, Farfetch, Lyft, Mercado Pago, Spotify AB, Uber Technologies, Inc.
• Viễn thông: Iliad, Tập đoàn Vodafone
• Blockchain: Neo, Bison Trails, Coinbase, Inc., Xapo Holdings Limited
• Đầu tư mạo hiểm: Andreessen Horowitz, Breakthrough Initiatives, Ribbit Capital, Thrive Capital, Union Square Ventures
• Các tổ chức phi lợi nhuận và đa phương, và các tổ chức học thuật: Creative Destruction Lab, Kiva, Mercy Corps, Women’s World Banking

Số lượng thành viên của Hiệp hội Libra được kỳ vọng sẽ mở rộng đến khoảng 100 thành viên khi Libra chính thức ra mắt, dự kiến trong nửa đầu năm 2020.

Và dĩ nhiên là Facebook chỉ được một phiếu bầu duy nhất trong hội đồng như các thành viên sáng lập khác của Hiệp hội Libra.

Đặc tính quan trọng

Libra có 3 đặc điểm quan trọng:

• Được tạo ra trên nền tảng một blockchain có phân quyền (“permissioned”, nghĩa là chỉ những tổ chức được ủy thác mới có thể theo dõi được chuỗi khối/sổ cái này)
• Được đảm bảo (hay neo) bởi một số tài sản ít biến động như chứng chỉ tiền gửi, chứng khoán chính phủ…
• Được quản lý bởi Hiệp hội Libra độc lập có nhiệm vụ phát triển hệ sinh thái thanh toán và tách biệt với các hoạt động của Facebook

Mua bán, trao đổi và sở hữu Libra như thế nào?

Facebook không đi vào chi tiết về cách thức phát hành đồng tiền này, nhưng các dấu hiệu cho thấy đó sẽ là một phương thức hỗn hợp. Sự hiện diện của các công ty thanh toán truyền thống như Visa và MasterCard trong danh sách những người sáng lập cho thấy Facebook mong muốn người dùng mua Libra để sử dụng.

Nhưng không loại trừ khả năng Facebook sẽ thực hiện chức năng “airdrop” – thuật ngữ trong lĩnh vực tiền ảo chỉ việc phát hành tiền ảo miễn phí vào ví người dùng trên diện rộng thực chất là để kích hoạt hệ sinh thái tiền điện tử. Đây là nhiệm vụ quan trọng khi Facebook mong muốn hoàn thành mục tiêu mang lại dịch vụ tài chính cho những người không có tài khoản ngân hàng. Tất nhiên là sau đó, người dùng sẽ cần một nguồn thu nhập Libra đáng tin cậy hơn là chỉ nhận từ Facebook. Về lâu dài, một số thành viên sáng lập Libra có thể dùng Libra để trả tất cả hoặc một phần lương nhân viên.

Ví Calibra

Calibra là một ví tiền cho phép bạn trao đổi Libra. Facebook sẽ tích hợp Calibra vào WhatsApp và các ứng dụng Facebook khác. Trên các ứng dụng đó, bạn sẽ có thể gửi tiền đơn giản như nhắn tin, tương tự như ApplePay trong ứng dụng Messages.

Khi đồng tiền số này ra mắt, người dùng có thể tải ví điện tử Calibra để chuyển Libra cho bất kì người dùng smartphone nào. Hiện chưa có thông tin về việc Libra sẽ ra mắt ở những quốc gia nào mặc dù Facebook cho biết “hầu như bất kì người dùng smarphone nào” trên thế giới cũng có thể tải ứng dụng.

Libra có thể dùng để mua gì?

Cho đến nay, Facebook mới chỉ nói về khả năng chuyển tiền của Libra. Tuy nhiên, đồng tiền sẽ không chỉ dành cho chuyển tiền cá nhân. Trang web Calibra cho biết phiên bản đầu tiên của ứng dụng sẽ “hỗ trợ thanh toán ngang hàng và một số cách khác để thanh toán như mã QR để chấp nhận thanh toán bằng Libra”.

Do đó theo thời gian, Libra sẽ hỗ trợ thanh toán tại cửa hàng, tích hợp vào các hệ thống điểm bán hàng… Hiện tại, các hệ thống bán hàng thường vẫn sử dụng tiền mặt hoặc đầu đọc thẻ.

Ngoài các giao dịch trên ứng dụng, Facebook muốn tạo điều kiện cho người dùng sử dụng Libra trong các giao dịch thường ngày. Các hãng gọi xe công nghệ Uber và Lyft là những nhà đầu tư sớm vào dự án. Điều này hé lộ có lẽ người dùng sẽ có thể trả tiền cho các dịch vụ trên ứng dụng bằng Libra mặc dù chưa có không ty nào lên tiếng trả lời.

Có nên sử dụng đồng Libra của Facebook không?

Nếu bạn đang sử dụng PayPal hay một loại tiền ảo nào khác bạn có thể không có lí do gì cần sử dụng đến đồng tiền Libra cả và bạn cũng không phải là đối tượng mà Libra nhắm đến. Mục tiêu mà Libra đang muốn hướng dẫn những người có nhu cầu gửi tiền cho người thân, bạn bè ra nước ngoài.

Bạn không thể sử dụng PayPal hoặc Venmo để giải quyết vấn đề này, cả hai đều yêu cầu một tài khoản ngân hàng. Nhưng bạn không cần có tài khoản ngân hàng mà vẫn có thể sử dụng Libra. Một tỷ người trong số những người không có tiền này có điện thoại di động và nửa tỷ người có quyền truy cập internet. Họ có thể nhận tiền dưới dạng Libra trên điện thoại của họ và cũng tiêu số tiền đó như Libra.Libra sẽ làm cho các giao dịch này rẻ hơn so với các lựa chọn phi ngân hàng khác.

Tất nhiên bạn cũng có thể nạp tiền cho tài khoản Libra của mình từ tài khoản ngân hàng của mình, thông qua PayPal hoặc Stripe, những thành viên sáng lập ở Libra. Và không chỉ để gửi nó cho những người không có ngân hàng. Một ưu điểm nữa là Libra khuyến khích sử dụng nó thay vì thẻ tín dụng. Các thành viên sáng lập khác của hiệp hội bao gồm Uber và Lyft, eBay và Spotify. Tất cả các công ty này đều sẵn sàng cho phép bạn thanh toán bằng Libra, và họ có thể giảm giá nếu bạn làm như vậy.

Khi bạn thanh toán các dịch vụ như mua sắm trên Amazon, đặt xe Uber nếu như bạn dùng Libra sẽ được hoàn lai 5% chi phí so với thanh toán bằng tiền mặt hoặc các hình thức khác như vậy không có lí do gì bạn không sử dụng đồng tiền Libra.

Có nên đầu tư vào đồng tiền Libra?

Giá trị của đồng Libra không giống như Bitcoin, nó mãi mãi là 1 đô la, do đó bạn không thể đầu tư và đợi tăng giá để bán nhằm hưởng lợi nhuận từ sự chênh lệch.

Libra có thể bị Hack hay đánh cắp không?

Điều đó phụ thuộc vào cách bạn lưu trữ, nếu bạn chỉ sử dụng ứng dụng ví Calibra của Facebook, bạn sẽ không hề bị gì cả.

Ngoài ra bạn cũng cần cẩn thận hơn với các ứng dụng của bên thứ ba, bạn không nên sử dụng bất kỳ ứng dụng nào trừ khi bạn có thể xác nhận nó hợp pháp. Khi một ứng dụng liên quan đến Libra được đưa lên các cửa hàng ứng dụng như Google, Apple hoặc Amazon thì không có nghĩa là nó hợp pháp.

Mọi khoản thanh toán bằng Libra đều được ghi vĩnh viễn vào Blockchain và nó được xác minh liên tục, do đó giao dịch trên Libra không thể đảo ngược. Còn nữa, mỗi giao dịch trên hệ thống Libra có mức phí gần như bằng 0, nhưng nó không hoàn toàn miễn phí. Bạn phải chịu một phần phí rất nhỏ, phần phí này sẽ ngăn cản các tác nhân xấu tạo ra hàng triệu giao dịch để tấn công spam và tấn công từ chối dịch vụ.

Tiềm năng của đồng Libra

Mặc dù về mặt ý tưởng, đồng Libra đang cố gắng giải quyết các vấn đề của các đồng tiền kỹ thuật số trước đây, tuy nhiên nó chưa thực sự có quá nhiều điểm nổi bật và dự kiến sẽ còn gặp nhiều khó khăn, thách thức khi đi vào hoạt động. Nguyên nhân khiến Libra nhận được nhiều sự quan tâm chính là vì triển vọng trở thành một phương tiện thanh toán xuyên biên giới khởi nguồn từ mạng lưới người dùng Facebook, vốn có 2,4 tỷ người dùng, gấp gần 70 lần số người hiện đang có ví tiền mã hóa (35 triệu, theo Statista).

Song cũng không có gì đảm bảo Libra không thể cạnh tranh với SWIFT, hay Western Union, MoneyGram trong việc trở thành trung gian giữa các tổ chức tài chính, một khi nó chứng minh được tính thuận tiện, an toàn, bảo mật và mức chi phí thấp hơn.

Bên cạnh đó, Facebook cũng mong muốn xây dựng một hệ sinh thái, trong đó, blockchain Libra trở thành nền tảng cho các ứng dụng khác bởi đây là blockchain có mã nguồn mở, bất kỳ nhà phát triển nào cũng có thể xây dựng các ứng dụng hoạt động với nó bằng ngôn ngữ mã hóa Move. Khi đó, sẽ có một số đối tượng khách hàng khác như doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, doanh nghiệp thương mại điện tử… có thể tham gia.