Phương pháp đầu tư 4M là gì?
Phil Town – tác giả của tựa sách Rule #1: The Simple Strategy for Successful Investing in Only 15 Minutes a Week! – với số vốn chỉ 1.000 USD từ những năm 1980 – 1990, ông đã biến nó thành 1,45 triệu USD chỉ bằng cách đầu tư vào chứng khoán.
Bằng những kinh nghiệm quý báu suốt 20 năm, cộng thêm việc kế thừa phương pháp đầu tư của Benjamin Graham và Warren Buffett, ông đã đúc kết nó thành 4 tiêu chí để lựa chọn một doanh nghiệp gọi là Meaning, Moat, Management và Margin of Safety.
Trong bài viết này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về 4 tiêu chí trong phương pháp đầu tư của Phil Town mà chúng ta thường gọi là phương pháp 4M nhé.
ẩn
Phương pháp 4M là gì?
Phương pháp 4 M bao gồm “4 chữ M” là Meaning (Ý nghĩa), Moat (Lợi thế cạnh tranh), Management (Quản lý) và Margin of Safety (Biên độ an toàn). Trong đó với từng chữ M chúng ta sẽ có mỗi câu hỏi là:
- Công ty đó có ý nghĩa (Meaning) đối với bạn không?
- Công ty đó có lợi thế cạnh tranh (Moat) lớn không?
- Công ty đó có được quản lý (Management) tốt không?
- Công ty đó có biên độ an toàn (Margin of Safety) lớn không?
Ứng với từng câu hỏi, chúng ta sẽ diễn giải như sau:
Công ty đó có ý nghĩa (Meaning) đối với bạn không?
Câu hỏi thứ nhất đòi hỏi bạn chỉ mua khi bạn sẵn sàng để công ty này trở thành khoản hỗ trợ tài chính duy nhất đối với gia đình bạn trong 100 năm tới. Nói cách khác, bạn nên biết mình đang mua thứ gì, vì nếu nó mất giá, gia đình bạn sẽ chết đói. Hay nói cách khác bạn nên biết về hoạt động kinh doanh của công ty đó và phải chắc chắn rằng nó hoạt động dựa trên những quy tắc mà bạn cảm thấy yên tâm.
Công ty đó có lợi thế cạnh tranh (Moat) lớn không?
Câu hỏi thứ hai đòi hỏi công ty đó phải có khả năng bảo vệ chính mình trước sự tấn công của của đối thủ cạnh tranh, như thể họ đang tấn công chống lại những đội quân muốn cướp phá lâu đài của mình. Nói cách khác, bạn nên có khả năng dự báo chính xác triển vọng lâu dài của công ty.
Công ty đó có được quản lý (Management) tốt không?
Câu hỏi thứ ba đòi hỏi bạn phải tin chắc rằng những người điều hành công ty đang hoạt động như thể công ty là phương tiện kiếm sống duy nhất của gia đình họ trong 100 năm tới. Nói cách khác, bạn phải tin chắc rằng họ sẽ không bỏ rơi bạn vì lợi ích trước mặt.
Công ty đó có biên độ an toàn (Margin of Safety) lớn không?
Câu hỏi thứ tư đòi hỏi bạn phải biết được giá trị của công ty và có thể bán cổ phiếu của công ty đó. Nói cách khác, bạn phải có khả năng mua cổ phiếu của công ty đó với giá rẻ để sau này bán đi mà không bị thua lỗ – kể cả khi bạn sai.
Ý nghĩa của “4 chữ M”
Meaning
MEANING chính là tất cả kiến thức của bạn về ngành nghề kinh doanh. Trong đó bạn phải tự đặt ra câu hỏi rằng:
- Bạn có am hiểu doanh nghiệp đó hay không?
- Bạn có sẵn sàng nắm giữ doanh nghiệp đó như một người chủ nếu chẳng may thị trường thứ cấp phải đóng cửa ngày mai?
Vì lẽ đó, cộng với việc đúc kết nguyên tắc đầu tư của Warren Buffett, Phil Town đặt ra một nguyên tắc mới mà ông gọi là “Quy tắc 10-10”:
“Nếu suy nghĩ 10 phút mà vẫn không sẵn sàng nắm giữ công ty trong 10 năm, thì đừng mua nó!”
Từ đó, Phil Town đã đề xuất 3 vòng tròn hiểu biết (cirlce of competence) sau:
- Trải nghiệm: Những thương hiệu lớn mà bạn hiểu rõ và từng trải nghiệm sản phẩm/dịch vụ của nó
- Kinh nghiệm: Những lĩnh vực liên quan đến công việc chuyên môn giúp bạn kiếm tiền
- Đam mê: Những lĩnh vực mà bạn thích thú tìm hiểu để sở hữu chúng
Khi nhà đầu tư gắn bó với những lĩnh vực am hiểu, có ý nghĩa (meaning) với bản thân sẽ tìm ra được các công ty tuyệt vời với độ bền vững cao. Trái lại, những nhà đầu tư quá tự tin, đi ra các lĩnh vực mình không am hiểu sẽ sớm lãnh chịu hậu quả khôn lường.
Moat
Moat là đường hào nước sâu bao quanh một tòa lâu đài. Đây là hình ảnh ẩn dụ mà Warren Buffett sáng tạo ra nhằm ám chỉ lợi thế cạnh tranh của một công ty, giúp bảo vệ nó khỏi môi trường lạm phát và các đối thủ cạnh tranh.
Nếu một công ty dễ dàng bị xâm nhập thì có thể công ty đó không có lợi thế cạnh tranh. Ngược lại, nếu như khó xâm nhập và thành công trên thị trường thì có thể công ty đó có lợi thế cạnh tranh lớn.
Từ đó Phil Town đã gợi ý ra 5 lợi thế định tính và 5 biểu hiện định lượng để chúng ta xét đoán doanh nghiệp dễ dàng hơn:
5 lợi thế định tính (qualitative)
5 biểu hiện định lượng (quantitative)
Khi một công ty có lợi thế cạnh tranh, những con số tài chính sẽ phải tốt đẹp và trùng khớp với câu chuyện đằng sau đó. Nếu một công ty liên tục khoa trương về lợi thế cạnh tranh của họ, song ta lại thấy tỷ suất sinh lợi ROIC thấp, hay xu hướng lợi nhuận sụt giảm qua nhiều năm, tiền mặt cạn kiệt, thậm chí công ty đang ngồi trên đống nợ vay khổng lồ mà không thể trả hết trong vài năm, thì ta có thể tin được không?!
Management
Đây là nhân tố không thể thiếu khi lựa chọn một công ty tuyệt vời. Một doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh, lợi nhuận tăng trưởng, không nợ vay vẫn có thể là một công ty tồi nếu ban lãnh đạo tư lợi cá nhân hoặc làm giả các số liệu trên báo cáo tài chính.
Về việc đánh giá ban lãnh đạo, nhà đầu tư có thể dựa vào phương pháp lời đồn đại. Ta có thể thu thập thông tin từ những người quen làm trong doanh nghiệp, qua các bài viết trên diễn đàn, báo chí.
Ngoài ra hãy cố gắng trả lời các câu hỏi sau:
Liệu ban lãnh đạo có hành động vì cổ đông?: Ban lãnh đạo liêm chính, không tư lợi cá nhân sẽ có những hành động nhất quán vì lợi ích của cổ đông.
Liệu ban lãnh đạo có tập trung vào hoạt động cốt lõi?: Nhiều lãnh đạo hướng doanh nghiệp đầu tư vào những ngành nghề không liên quan tới ngành cốt lõi, những ngành nghề mà công ty không có kinh nghiệm dễ làm thất thoát tài sản của cổ đông, lãng phí nguồn lực.
Liệu ban lãnh đạo có tinh thần cầu tiến, đặt mục tiêu cao?: Nếu lãnh đạo đặt ra được chiến lược cho công ty trong 5-10 năm nữa trong đại hội cổ đông có nhà đầu tư có thể đánh giá cao vào tinh thần cầu tiến của ban lãnh đạo.
Margin Of Safety
Cũng học từ Warren Buffett, Phil Town đã thêm vào chữ M cuối cùng trong bốn tiêu chí chọn lựa của ông.
Margin-of-safety (biên độ an toàn) là nguyên tắc tối thượng trong đầu tư giá trị, giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo sự bền vững trong bất cứ quyết định nào của nhà đầu tư.
Chiến lược của Phil Town là chờ đợi đến khi giá cả của doanh nghiệp tuyệt vời đó thấp hơn từ 25%-50% so với giá trị thực, ông sẽ bắt đầu mua tích trữ một cách tự tin. Giá càng giảm, ông lại càng hăng hái mua thêm.
Warren Buffett đã giải thích biên an toàn bằng một hình tượng ví von về cây cầu:
… Đầu tiên, bạn phải có một chút kiến thức để ước lượng được giá trị thực của doanh nghiệp đằng sau mỗi cổ phiếu. Nhưng bạn không thể dừng ở đó. Đó chính thứ mà thầy Graham muốn truyền tải qua khái niệm biên an toàn. Bạn không cố gắng mua doanh nghiệp trị giá $83 triệu bằng cách bỏ ra $80 triệu. Bạn cần phải để cho mình một biên an toàn khổng lồ. Cũng như khi xây một cây cầu, bất kỳ vị kỹ sư nào cũng bắt buộc phải thiết kế cho nó phải tải được 30,000 tấn; trong khi trên thực tế chỉ có 10,000 tấn phương tiện chạy qua. Đó chính là nguyên tắc tối thượng trong đầu tư mà tôi muốn nói tới.
Trong quyển Payback Time, Phil Town đã trích dẫn lại nghiên cứu của giáo sư đại học Yale – Robert Shiller. Shiller đã nghiên cứu hàng trăm năm lịch sử định giá của chứng khoán Mỹ, và ông rút ra được một bài học quan trọng rằng:
“Nếu bạn mua cổ phiếu vào lúc thị trường có chỉ số P/E điều chỉnh thấp hơn 10, thì khả năng rất cao bạn sẽ đạt mức sinh lợi trên 20% trong 5 năm tiếp theo”
Nhà đầu tư cá nhân có thể tự đặt một mức P/E tối đa cho mình, chẳng hạn như ngài Graham từng đặt ra là 25.0x trung bình lợi nhuận 7 năm gần nhất. Tại Việt Nam, chúng tôi gợi ý rằng nhà đầu tư có thể đặt mức P/E tối đa xấp xỉ 15.0 lần, nghịch đảo của mức lãi suất tiền gửi tiết kiệm hiện tại là 7%.
Mấu chốt của chữ cái M cuối cùng, chính là tinh thần kỷ luật, quyết tâm không để cảm xúc và sự sợ hãi bỏ lỡ cơ hội (fear of missing out – FOMO) khiến ta phải trả giá quá cao, không còn biên độ an toàn cho các rủi ro bất ngờ xuất hiện.
Vì vậy, nhà đầu tư phải giữ kỷ luật để không bao giờ được trả cao hơn, hoặc thậm chí ngang bằng giá trị thực của cổ phiếu.
CẢNH BÁO: Đầu tư vào các sản phẩm tài chính tiềm ẩn rất nhiều rủi ro mà có thể không phù hợp với một số nhà đầu tư. Do đó hãy cân nhắc kỹ lưỡng và làm chủ bản thân trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào cấu thành từ những nội dung tham khảo tại GiaiMaCoin.Com.
Mục lục
