Tuổi của vàng là gì? Cách tính tuổi vàng
Vàng là một trong những chất liệu trang sức được ưa thích nhất ở Việt Nam. Các hộ gia đình có thu nhập khá trở lên đều có trong nhà ít nhất một món trang sức bằng vàng. Nhưng lại rất ít người biết tuổi của vàng là gì và cách tính như thế nào.
ẩn
Tuổi của vàng là gì?
Vàng nguyên chất khá mềm, do đó trong quá trình chế tác thì các thợ kim hoàn thường pha thêm hợp kim khác để làm tăng độ cứng, độ bóng, và dễ dàng gia công sản phẩm hơn. Do đó khái niệm tuổi của vàng bắt nguồn từ đây.
Tuổi vàng là 1 đơn vị đo độ tinh khiết của vàng và được tính theo thang độ Karat (K)*.
*Karat (viết tắt là “K” hay “kt”, và không được nhầm lẫn với “carat” hoặc “ct”, là đơn vị đo lường kim cương và đá quý) xác định độ tinh khiết của vàng trên thang từ 1-24.
Cách tính tuổi vàng
Để tính tuổi vàng thì chúng ta cần xác định độ tinh khiết của vàng bằng cách lấy số K chia cho 24 rồi nhân với 100%.
Ví dụ: Vàng 18K có độ tinh khiết là 18/24*100% = 75%. Do đó tuổi của vàng 18K xấp xỉ là 7,5 tuổi.
Dựa vào công thức tính tuổi vàng trên thì ta nhận định “Số K càng nhỏ thì hàm lượng vàng nguyên chất càng thấp”.
Ở Việt Nam hiện nay có những loại vàng phổ biến gồm: Vàng 10K, vàng 14K, vàng 18K, vàng 24K (vàng 9999). Tuy nhiên ở các quốc gia khác trên thế giới, thị hiếu của người tiêu dùng khác biệt thì họ lại có những mức quy định khác nhau về việc hợp chất phải chứa tối thiểu bao nhiêu phần trăm vàng nguyên chất mới được coi là vàng. Ví dụ, mức tối thiểu ở Mỹ là 10K, ở Pháp là 18K, ở Đức lại chỉ có 8K hay ở Anh chỉ có 9K.
Như đã nói ở trên, số K càng lớn thì hàm lượng vàng nguyên chất càng cao, giá trị của vàng càng cao nên giá thành sẽ có sự chênh lệch đáng kể giữa các loại vàng này. Tuy nhiên về trực quan bên ngoài, không có nhiều khác biệt về màu sắc hay độ bền độ tinh xảo giữa chúng. Có chăng thì vàng 18K trở đi sẽ có độ bóng sáng hơn loại dưới 18K.
Bảng quy đổi tuổi vàng
Để đơn giản cho mọi người tính tuổi vàng, chúng tôi sẽ thống kê bảng quy đổi giữa tuổi vàng, hàm lượng vàng và Kara như sau:
| Hàm lượng vàng | Tuổi vàng | Độ tinh khiết |
Karat |
| 99.99% | 10 tuổi | 99,9% | 24K |
| 91.66% | 9 tuổi 17 | 92,5% | 22K |
| 87.50% | 8 tuổi 75 | 87,5% | 21K |
| 75.00% | 7 tuổi 5 | 75,0% | 18K |
| 58.33% | 5 tuổi 33 | 58,5% | 14K |
| 41.67% | 4 tuổi 17 | 41,6% | 10K |
| 33.33% | 3 tuổi 33 | 33,3% | 8 K |
Đặc điểm các loại vàng theo tuổi
| Tên loại vàng | Đặc điểm |
| 24K | Vàng nguyên chất, rất mềm, không thể dùng làm trang sức |
| 22K | Vàng màu giống nguyên chất, vẫn rất mềm |
| 21K | Vàng chất lượng tốt nhất trong trang sức, đặc biệt với hàm lượng kim loại khác là bạc 50%+Đồng 50% |
| 18K | Vàng chất lượng cao phổ biến trong trang sức, có loại màu trắng |
| 14K | Phổ biến ở phương tây, ở Việt Nam ít được ưa chuộng và dễ bị dị ứng do các thành phần kim loại khác |
| 10K | Vàng hàm lượng thấp, chủ yếu màu trắng, ít được ưa chuộng |
| 8K |
Cách xác định tuổi vàng
Theo kinh nghiệm dân gian: Dùng ngọn lửa đèn xì nung chảy tập trung tại một điểm bất kỳ của chiếc nhẫn. Khi để nguội chỗ bị đốt chảy để lại bề mặt bóng là không lẫn đồng, nếu phần bị đốt cháy không nhẵn bóng mà bề mặt gai gọi là vàng sạn tức là lẫn đồng. Sau khi thử chảy bóng tại một điểm, nhúng nước để nguội lau khô. Gõ chiếc nhẫn lên mặt đe bằng thép nếu chỉ nghe tiếng “bịch” mà không có âm ngân thì được gọi là vàng tốt. Trong dân gian có câu “Vàng câm, Bạc cạch” ý nói hai thứ kim loại này khi gõ không phát ra tiếng kêu có âm ngân là chất lượng của kim loại đạt độ tinh khiết cao. Nếu khi gõ phát ra tiếng kêu “keng” càng rõ là vàng tây càng thấp tuổi.
Dựa trên kỹ thuật: Thông thường có 2 phương pháp kiểm tra chất lượng vàng là bằng Phép đo tỉ trọng và Phổ kế huỳnh quang tia X.
- Phép đo tỉ trọng: là sự vận dụng định luật Acsimét (áp xuất trong lòng chất lỏng) và khối lượng riêng của vật chất để xác định thành phần của vật chất đó. Người ta đem cân khối lượng của vật thử (cân khô), sau đó cân vật thử trong nước tinh khiết. hai số liệu cân này được nhập vào máy vi tính xử lý theo phương trình lập sẵn sẽ cho kếtquả là hàm lượng vàng(% ?) có trong vật thử. Nhược điểm của phương pháp này là không thử được hàng rỗng và hàng có gắn đá. Muốn thử phải gỡ đá và nấu chảy sản phẩm thử thành một khối đông đặc mới đo tuổi được.
- Phổ kế huỳnh quang tia X: Dùng máy có nguồn phát tia X (một dạng máy phóng xạ nhẹ) và đầu thu có màng bằng nguyên tố Bari. chiếu quét tia X lên bề mặt vật thể, sự phản xạ ngược lại của kim loại được truyền vào máy tính xử lý mật độ, tần số sóng phản xạ theo chương trình lập sẵn để báo kết quả hàm lượng vàng, bạc, đồng là bao nhiêu. Nhược điểm của phương pháp này là Tia X chỉ chiếu quét trên bề mặt, không xuyên sâu trước khi thử phải trà hết lớp si mạ của sản phẩm.
Cách tăng và hạ tuổi vàng
Vàng thiếu tuổi là vàng có hàm lượng vàng tinh khiết thấp hơn mức tối thiểu. Ví dụ vàng có hàm lượng vàng tinh khiết ở mức 60% thì được coi là vàng 18K (mức tối thiểu là 75%) thiếu tuổi.
Để tăng hay hạ tuổi vàng thì người ta thường pha kim loại vào theo một tỷ lệ nhất định. Kim loại pha vào vàng có thể là bạc, nickel, đồng, kẽm, plantin, Rôđi, palađi (tên của kim loại). Việc pha kim loại có các lợi ích sau:
- Tăng độ cứng và độ bền trang sức. VD: Plantin
- Biến đổi màu của vàng như đỏ, trắng, thậm chí là xanh. 3 loại kim loại dùng để đổi màu vàng gồm Nicken, đồng và kẽm.
- Tăng độ sáng, bóng từ Rôđi và palađi.
- Giảm giá thành sản xuất.
Tuy nhiên cũng cần lưu ý việc pha kim loại có các tác hại sau:
- Dễ làm trang sức bị ám đen: Do chúng bị oxi hóa. Hàm lượng kim loại pha càng nhiều thì càng dễ bị đen.
- Gây dị ứng da: Phản ứng hóa học giữa kim loại pha + Oxi không khí + các chất trên cơ thể (muối, nước, mỹ phẩm,…) tạo nên nhiều hợp chất khác nhau, có loại tan trong nước, ngấm vào cơ thể, khiến cho da bị mẫn ngứa, nổi mụn…
Giá trị của vàng trang sức không chỉ phụ thuộc vào hàm lượng vàng, mà còn phụ thuộc vào hàm lượng và chất kim loại pha. Thông thường để giảm chi phí, nhiều nơi thường pha kim loại rẻ như đồng, kẽm, thay cho kim loại quý như plantin và bạc. Hiển nhiên, điều này sẽ tăng thêm tác hại và giảm bớt lợi ích của trang sức.
CẢNH BÁO: Đầu tư vào các sản phẩm tài chính tiềm ẩn rất nhiều rủi ro mà có thể không phù hợp với một số nhà đầu tư. Do đó hãy cân nhắc kỹ lưỡng và làm chủ bản thân trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào cấu thành từ những nội dung tham khảo tại GiaiMaCoin.Com.
Mục lục
